Każde działanie techniczne, organizatorskie i menedżerskie powstaje z myślą o określonym praktycznym zastosowaniu. Zamierzeniem jest osiągnięcie rezultatów spełniających oczekiwania pragmatyczne oraz wymagania skuteczności i efektywności. Adresat rozwiązania bardzo często ma ambicję, aby to, co otrzyma, było niepospolite, inne niż znane mu podobne rozwiązania. I to oczekiwanie nie musi mieć racjonalnych podstaw, bywa, że jest ambicją czystą. Z kolei autor rozwiązania często ma podobną ambicję, nie chce powielać pomysłów już znanych, szuka satysfakcji zawodowej. Obie postawy są silniejsze niż racjonalność gospodarcza. Są motorem postaw twórczych.
Z drugiej strony ambicje twórcze w miarę praktykowania zawodu zostają przytłumione rutyną. Naturalnie innowacyjni są ludzie młodzi - z wiekiem zdolność ta maleje. Ale nie musi to być proces nieodwracalny niczym starzenie się fizyczne. Kreatywność może być zachowana przez całą karierę zawodową.
Książka wspiera tego typu podejście do życia zawodowego inżyniera, organizatora i menedżera, jako zawodów polegających na twórczym rozwiązywaniu bieżących problemów. Zachowania ich mogą być sprawne na poziomie rutyny, ale i głęboko odkrywcze, niekonwencjonalne. Raz skomplikowane i budzące podziw harmonią współdziałania ogromnej liczby elementów jak statek kosmiczny. Innym razem imponujące ascetyczną prostotą funkcjonalności jak wynalazek koła. Dla ludzi zafascynowanych techniką jako wyrafinowanym praktycznym zastosowaniem wiedzy naukowej dzieło techniczne jest równie wielkim dziełem sztuki jak obiekty, które oglądamy w muzeach i na wystawach artystycznych, a konstruktor/wynalazca kreatorem równym malarzom czy pisarzom.
Chcieliśmy też przekazać tę ważną myśl, że twórczy może być każdy z nas w swojej aktywności zawodowej i że istnieje rozległy katalog metod pobudzania kreatywności, które można dobierać do różnych warunków – pracy indywidualnej lub zespołowej, projektowej lub wdrożeniowej, technicznej lub organizatorskiej.
- Wstęp
- 1. Psychologiczne podstawy kreatywności
Józef Szopiński
- 1.1. Dzieje pojęcia "twórczość"
- 1.2. Definicja twórczości
- 1.3. Twórczość i odtwórczość
- 1.4. Czynniki blokujące twórczość
- 1.5. Osobowościowe determinanty kreatywności
- 1.6. Badania autora nad kreatywnością
- 2. Możliwości i ograniczenia w kształtowaniu postaw twórczych
Ewa Stanisławiak
- 2.1. Bycie twórcą: osobowość czy postawa?
- 2.2. Osobowościowe predyktory postaw twórczych
- 2.3. Poznawcze predyktory postaw twórczych
- 2.4. Edukacja w kierunku postaw twórczych
- 2.4.1. Wyzwania i rzeczywistość
- 2.4.2. Perspektywa psychologiczna
- 2.4.3. Metodyka kształcenia ku twórczości
- 2.4.4. Zastosowania
- 2.4.5. Osoby dorosłe w szkole twórczości
- 2.5. Pięć ścieżek wspierania postaw twórczych
- 2.5.1. Ścieżka emocjonalna
- 2.5.2. Ścieżka motywacyjna
- 2.5.3. Ścieżka zdolności i Ścieżka umiejętności
- 2.5.4. Ścieżka wolności
- 2.6. Krótka refleksja na zakończenie
- 3. Przykład psychologicznego modelu pracy zespołowej
Józef Szopiński
- 3.1. Model TZI
- 3.2. Stosowanie „Żywego uczenia”
- 3.3. Podsumowanie
- 4. Kreatywność i jej znaczenie w biznesie
Tomasz Szopiński
- 4.1. Wprowadzenie
- 4.2. Wpływ kultury organizacyjnej na kreatywność w biznesie
- 4.3. Wpływ otoczenia pracy na postawy kreatywne
- 4.4. Trzymanie się procedur a myślenie kreatywne
- 4.5. Zmiany współczesności a potrzeba kreatywności
- 4.6. Przejawy kreatywności w zakresie modyfikacji i tworzenia nowych struktur
- 4.7. Podsumowanie
- 5. Ogólna charakterystyka metod i technik pobudzania kreatywności
Anna Kosieradzka
- 5.1. Problemy występujące w organizacji i zarządzaniu
- 5.2. Podstawowe podejścia stosowane przy rozwiązywaniu problemów organizacji i zarządzaniu
- 5.3. Koncepcje, metody i techniki stosowane w usprawnianiu organizacji
- 5.4. Ogólna charakterystyka metod i technik pobudzania kreatywności
- 5.4.1. Historyczne korzenie metod i technik pobudzania kreatywności w organizacji i zarządzaniu
- 5.4.2. Proces twórczego myślenia i rozwiązywania problemów
- 5.5. Podsumowanie
- 6. Proste metody pobudzania kreatywności
Urszula Kąkol, Anna Krupa, Anna Kosieradzka, Justyna Smagowicz
- 6.1. Analiza morfologiczna
- 6.2. Burza mózgów i jej odmiany
- 6.3. Myślenie lateralne - metoda 6 kapeluszy
- 6.4. Mapy myśli (mindmaping)
- 6.5. Diagram konfliktu i narzędzia logicznego wnioskowania
- 6.6. Wykres Ishikawy
- 6.7. 5 × dlaczego
- 6.8. 5W1H
- 6.9. Drzewo decyzyjne
- 6.10. Diagram pokrewieństwa
- 6.11. Analiza pola sił
- 7. Złożone metody pobudzania kreatywności
Urszula Kąkol, Justyna Smagowicz
- 7.1. Analiza wartości
- 7.2. Synektyka
- 7.3. Algorytm wynalazku - TRIZ
- 8. Metody pobudzania kreatywności w konsultingu i pracy menedżera
Iwona Głażewska
- 8.1. Kreatywność a innowacje
- 8.2. Rola menedżera w budowaniu systemów wsparcia dla kreatywności i innowacji
- 8.3. Rola podejścia innowacyjnego w budowaniu wartości dla interesariuszy
- 8.3.1. Różne koncepcje rozwoju biznesu
- 8.3.2. Percepcja wartości przedsiębiorstwa przez poszczególne grupy interesariuszy
- 8.3.3. Wpływ zmian w podejściu do tworzenia wartości przedsiębiorstwa na rolę menedżerów
- 8.4. Narzędzia wykorzystywane do poszukiwania źródeł wartości
- 8.4.1. Mapa strategii według Kaplana i Nortona
- 8.4.2. Mapa wartości
- 9. Wykorzystanie metod pobudzania kreatywności w zespołowym rozwiązywaniu problemów
Anna Kosieradzka
- 9.1. Znaczenie zespołowego rozwiązywania problemów we współczesnych organizacjach
- 9.2. Charakterystyka zespołów rozwiązujących problemy
- 9.3. Zespołowe rozwiązywanie problemów na gruncie filozofii kaizen
- 9.3.1. System sugestii indywidualnych
- 9.3.2. System sugestii zespołowych
- 9.4. Proces rozwiązywania problemu przez zespół
- 9.5. Dokumentowanie i prezentowanie rozwiązanych problemów
- 9.6. Szkolenie
- 9.7. Podsumowanie
- Zakończenie
- Bibliografia
Materiały zawarte w książce: rysunek 6.14.- Wykres Ishokawy - niewłaściwy ciężar pudełka pralinek Materiały uzupełniające: |